Dolfijntherapie Curaçao nov. 2012
Iedereen kent zwemmen met de dolfijnen. Zo komen er ook mensen bij Kairos terecht: Ze zijn bij de dolfijnen geweest en bij thuiskomst willen ze verder met dierondersteunde therapie.
In november 2012 reisde Nicky af naar Curaçao. Naast vakantie houden, ging haar man Hans de Amstel Curaçao race fietsen. Voor Nicky was dit de kans om haar droom waar te maken: zwemmen met de dolfijnen en meer te weten te komen over dolfijn therapie!
Nicky’s verslag:
Op 30 oktober zwem ik zelf met de dolfijnen. We verkleden ons en krijgen zwemvliezen uitgereikt. Lang geleden dat ik daarmee heb gezwommen! We krijgen instructies: Dolfijnen houden er niet van dat je hun kop aanraakt . Hun staart is heel krachtig, daar moet je niet achter gaan zwemmen. Dus de beste positie om te zwemmen is naast de dolfijn. Dolfijnen hebben rond de 90 scherpe tandjes, dus je moet niet je hand in hun bek steken! Ze kunnen bijten. We moeten ons drijvend houden met de flipper en de armen stil of zoveel mogelijk gekruist over de borst, niet roeien met je armen anders raken de dolfijnen geïrriteerd. Er wordt uitgelegd dat dolfijnen kuddedieren zijn en communiceren en hun eten zoeken met hun echosysteem. Er wordt goed op het welzijn van de dieren gelet: Men waakt voor overbelasting, ze moeten dolfijn kunnen zijn en leven dus in groepen. Ze mogen regelmatig mee naar de open zee voor een flinke zwemtocht. Ze blijven in de buurt van de boot en gaan weer netjes mee naar ‘huis” aan het eind van de tocht.
Plons! we liggen in het water. O ja je armen stil, alleen flipperen! En ontspannen, geniet ervan!! Waar zijn ze?? Je ziet niks want ze zitten onder water! Ineens duikt er een op..en weer onder. Wat denkt hij? Daar gaan we weer? Wie zal ik eens lekker in zijn kuiten bijten met mijn 90 tandjes?? Nee hoor, hij zwemt rustig om me heen, even een moment van oogcontact, wat een lief zacht oogje. Ik zeg zachtjes : hallo wat ben ik blij dat ik hier mag zijn…..ffuuuut, de dolfijnen trainster fluit en hij zwemt weg.
Wat dan volgt is een gesmeerd circus van spelletjes en kunstjes met de dolfijnen. Af en toe een blik achterom naar de fotograaf en als die meewarig ‘nee’ schudt moet het kunstje opnieuw. Het is kunstmatig, ik lach naar de dolfijn en doe de kunstjes. Ik krijg een kus, hij spettert op verzoek. Als ik zijn vinnen vastheb en ze mag schudden probeer ik een gevoel van dankbaarheid naar hem toe te sturen. Ik voel iets terugstromen, een moment van ontroering en contact…en weg is hij, zijn visje incasseren.
Dan het leukste stukje: we mogen een paar minuten vrij zwemmen met de dolfijnen.
Je moet ernaast zwemmen en de zij aaien, achter zijn kop, dan zwemt hij rechtdoor. De dolfijn versnelt als je snellere cirkels aait. De huid voelt stroef maar veel warmer en zachter dan ik dacht. Een nat vaatdoekje om een met warm water gevulde ballon….zoiets. Een andere richting ingaan gaat zo: Je zwemt van hem weg en dan komt de dolfijn achter je aan en je kunt weer aaien en doorzwemmen. Mijn dolfijn volgt goed! Nu wreekt het flipper gegeven zich. De dolfijn zet er de sokken in en ik kan hem niet bijhouden! Ik laat los, de dolfijn vertraagt! ik maak een bochtje en daar is hij weer! We kunnen weer door.
Na afloop kopen we àl het beeldmateriaal dat er maar te halen is. Het bekijken ervan geeft een gevoel van beleving dat er op het moment soms zelf niet was, door het spannende, het nieuwe, de vele indrukken tegelijk. Hebben onze Ik voel me goed boeken niet ook zo’n functie ?
Op 2 november heb ik een afspraak op het Curaçao Dolphin Therapy Center (CDTC). Ik krijg een voorlichtingspraatje en een rondleiding en wordt gewezen op een mooi boek dat er geschreven is door een moedervan een gehandicapt geraakt kind. Zij beschrijft de ervaringen met de dolfijn therapie. Ik schaf het boek meteen aan: Every day a little miracle van Kirsten Kuhnert. Ook koop ik een ontspannings- CD met dolfijn geluiden. De rondleiding en de info levert mij niet echt veel nieuws op want wat is er veel op internet te vinden over de therapie. Op hun eigen site: www.curacaodolphintherapy.com en vooral op de blogs die ouders bijhouden.
Maar ook hierbij levert de realiteit zijn niet te missen meerwaarde. Ik ben er echt! Ik loop door het hek, voel bij elke stap verwachting groeien, hoop ontstaan. Zweeft dat daar, uitgewasemd door zoveel ouders en kinderen die over dit pad gingen? Ik zie het stralende gezicht van gastvrouw Lisa als zij vertelt. En zie de trekken van verdriet en ontroering bij bepaalde anekdotes. Ik voel de zon branden, loop langs de bassins, ruik de zee, zie en hoor een enkele dolfijn plonzen. Er ligt speelmateriaal klaar, zwemvesten en flippers in sorteerbakken… Ik zie de docks schuin in het water steken met een zonnedak erboven. Lisa vertelt me dat ik mag mee kijken met de sessies van die ochtend. We gaan in de hal wachten tot iedereen binnen zijn oefeningen heeft gedaan en zijn plaats heeft ingenomen op de docks. Personeel loopt af en aan en achter de balie zitten administratieve medewerkers. In de hal hangt een wand-brede collage van kinderen die in de afgelopen jaren bij CDT zijn geweest. Daar zie ik de foto van ‘mijn’ Anouk!!! Ik voel een snik van ontroering in m’n keel. Wat heeft ze daar genoten, wat heeft het hele gezin een fijne tijd gehad.
Het eerste gezin komt binnen, een jongetje (S.) in de buggy, schuin voorover gebogen met armen en benen gekruist, lege blik, zwijgend. Hij wordt door de medewerkers herkend, hartelijk begroet, soms even aangeraakt. Geen reactie. Ouders beantwoorden al die warme blijken van welkom wel dankbaar, met een woord of een blik en lopen door naar de docks.
Later als ik zit te kijken zie ik S. of nee, ik hoor hem eerst! Hij ziet een dolfijn aan komen zwemmen en hij kraait en gilt naar de dolfijn! Hij mag meteen een rondje zwemmen met de dolfijn en hij blijft vrolijke geluiden maken, hij is helemaal ‘bij’!
Een andere jongen, M, zit op de dock, op schoot van zijn moeder, allebei richting het water en de dolfijn. Moeder zit met haar voeten lekker in het water. M heeft heel dunne schijnbaar krachteloze armpjes en benen en zijn hoofd lijkt niet erg stevig op zijn romp. Moeder pakt zijn armen vast om hem iets te laten aanwijzen. Links van moeder zit de dolfijntrainer, rechts de (fysio)therapeut en achter haar zitten vader met het foto-toestel en een stagiair die de hele sessie schriftelijk verslaat. De opbouw is van te voren besproken en opgeschreven en er zijn binnen al oefeningen gedaan. M. mag in het water , de therapeut houdt hem en de dolfijn goed vast en ze worden sierlijk door het water getrokken. Een pláátje, ware het niet dat M. jammert en huilt met flinke uithalen, totdat hij er weer uit mag. Op schoot van moeder sputtert hij nog wat na. Ze proberen M op te vrolijken door de dolfijn kunstjes te laten doen. M mag een ring in het water gooien , moeder stuurt zijn arm maar hij laat hem bungelen en pakt niks aan. Ze laten de dolfijn door een ring springen, M kijkt treurig naar opzij. De dolfijn gaat ringetjes apporteren….M kijkt naar de golfjes voor de dock. Niet naar de dolfijn, die zich echt uitslooft. Er is een moment van overleg. Dan zie ik de dolfijn op eigen houtje naar de dock zwemmen. Vlakbij M draait de dolfijn zich op zijn rug en gaat voor M langszij de dock liggen met haar roze buik omhoog. M heeft het in de gaten en terwijl de rest aan het overleggen is steekt M een zwiebelend armpje uit naar de dolfijn. Moeder voelt de beweging en kijkt en geeft mee. M gaat helemaal zelf de buik van de dolfijn aaien. Hj gebruikt spontaan zijn arm en hand! Zijn gezicht ontspant. Nu is hij er klaar voor.
Zo levert de dolfijn zijn meerwaarde. Hij lijkt intuïtief in te tunen op de behoefte van de client. Dit wordt dan ook door de trainers opgepakt en uitgebouwd. De dolfijn van M. zwemt de resterende tijd voornamelijk op haar rug!
Ook paarden hebben een sterke intuïtie en reageren op de kinderen. Door rond te rennen in de wei als een kind een druk hoofd heeft en nog ver van het paard af is, stoppen als een kind niet lekker is, een zacht duwtje met de neus te geven in een verdrietig moment, ze voorzichtig rond te dragen op hun rug, te stoppen als het kind een moeilijk moment heeft, te hinniken naar een kind dat een welkom gevoel nodig heeft en nog veel meer.
De dolfijnen worden voornamelijk ingezet als beloning. Zwemmen of een kunstje doen met de dolfijn moet worden verdiend! Kinderen moeten keuzes maken, voor de dolfijn: wat gaat hij doen? Springen of een bal halen? Zelf kiezen: Een verrassende invalshoek voor de kinderen, die vaak alles krijgen aangereikt vanwege hun beperkingen en handicaps.
Hoe is dat voor de ouders!? Die zien hun kind dingen doen die ze niet hadden verwacht…. soms op andere vlakken dan waarvoor ze kwamen . Ze komen met een hulpvraag over het praten en zien dan dat de logopedist hun kind zelf zijn tas wil laten dragen. En dat hun kind dat kán! In het gesprek met de logopediste Anja Beijen was dit de kern van van haar verhaal. Ouders komen bij haar voor de spraak en taal maar het allergrootste aandachtspunt is het gedrag. Van het kind, maar vooral ook van de ouders. In de 14 dagen dat de ouders er zijn kun je een kind waarschijnlijk niet opeens leren praten, maar je zet zoveel mogelijk stappen op het gebied van de communicatie. Daar liggen interactie en gedrag aan ten grondslag. Net als bij Kairos wordt bij CDT gezocht naar: wat kan uw kind wèl? Het kind wordt geïntrigeerd door de nieuwe vaardigheden die hij mag uitproberen. Meer zelfstandigheid geeft het kind meer gevoel van competentie, het kind krijgt meer zelfvertrouwen en meer communicatieve intentie. De dolfijnen, het warme water en de zon en de relaxte sfeer leveren een enorme meerwaarde. Patronen worden hierdoor makkelijker doorbroken, alles is helemaal anders dan thuis en iedereen is super gemotiveerd.
Bij CDT komen kinderen met zware handicaps en (levensbedreigende) syndromen en ziektes. De zorgen en angsten waarmee ouders moeten leven zijn gigantisch. Om dan met de ouders te kijken wat het kind anders, en wėl kan, eist veel bereidheid tot verandering van gedrag en perceptie . Dat vind je terug in de slogan van CDTC:
“We are here to make the difference.”